In het klein stadje waar zijn vader tijdens de oorlog ondergedoken zat, stond er een statig herenhuis niet ver van de straat waar zij woonden. Zijn vader ging daar dikwijls op bezoek en nam hem mee. Er woonde daar een zeer lieve dame. Zij had een zoontje van zijn leeftijd. Die nam hem mee naar zijn kamer vol met speelgoed. Hij had zelfs een electrische trein en Mecanodozen en ook een kleine stoommachine.

Als het mooi weer was, krijgen zij 1 frank om een ijsje te kopen en mochten (moesten) enkele uren buiten spelen. Hij begreep toen niet waarom, maar zijn vader en de lieve dame hadden belangrijke zaken te bespreken waarbij zij niet wilden gestoord worden. Zijn moeder moest thuis blijven want dikwijls kwamen er onverwachts enkele mannen van de Gestapo of de Feldgendarmerie binnenvallen. Die zouden het verdacht vinden indien zij regelmatig voor enkele dagen afwezig was en de observatie nog verstrengen.

Hij reed iedere zaterdag per fiets naar die stad en merkte vlug als hij gevolgd werd. Over het algemeen was die persoon ook per fiets maar die kon hem niet bijhouden. Hij reed toen met een grote omweg terug naar huis en wachtte enkele uren om dan uiteindelijk terug te vertrekken. Die achtervolgingen hielden na enkele maanden op.

De moeder van zijn vriendje scheen niet te lijden onder de schaarste en er waren luxegoederen en eten in overvloed. In den beginne had hij er geen erg in, maar na een zekere tijd viel het hem op dat er eigenlijk veel volk over de vloer kwam, over het algemeen waren het vrouwen van alle leeftijden. De lieve dame trok zich dan terug met de persoon in kwestie niet zonder de waarschuwing dat zij geen lawaai wilde horen of gestoord worden. De toon was heel vriendelijk en kalm. Maar er klonk een harde vastberadenheid uit en zijn vriendje scheen schrik te hebben voor zijn moeder.

Dikwijls zag hij ook dat vrouwen speelgoed meebrachten : zoals treintjes, auto's, teddyberen enz. Als zij het huis verlieten, dikwijls al wenend, hadden zij het speelgoed terug bij. Hij dacht dat zij speelgoed brachten voor zijn vriendje, maar die zei minachtend dat hij die oude brol niet zou willen.

Hij bleef maar zagen over dat geheimzinnig gedoe maar merkte dat zijn vriendje er zeer ongaarne over sprak. Het duurde wel een tijdje tot hij begreep wat er gebeurde in die geheimzinnige kamer. Nu en dan verklapte zijn vriendje zich en uiteindelijk kwam de waarheid aan het licht : de lieve dame was een "waarzegster".

In oorlogstijd verdwijnen veel mensen, vooral soldaten. In het begin van de oorlog wisten duizenden mensen niet waar hun zoon of geliefde was : gesneuveld of in krijgsgevangenschap. Radeloze moeders, echtgenoten of verloofden kwamen ten rade bij de waarzegster, die met behulp van een pendel trachtte uit te vissen waar de verdwenen persoon zich bevond : dood of levend. Daarvoor had zij voorwerpen nodig waarmee hij gewerkt of gespeeld had.

Eens had de "waarzegster" de deur achter zich niet goed dichtgetrokken en bevend van de schrik keken zij door een kier in de duistere kamer. Enkel een klein lamp wierp een spookachtig schijnsel op het gezicht van de waarzegster. Zij hield een slinger in de hand boven een kledingstuk dat op de tafel lag. De pendel draaide langzaam rond. Zij wist niet echt waar de verloofde van het meisje die voor haar zat was. Het meisje weende hartstochtelijk en bekende dat zij zwanger was.

Zwanger worden was voor een ongehuwd meisje in die tijd een groot drama. Dikwijls werd zij, om de "eer" van de familie te redden het ouderlijk huis uitgewezen. Niet zelden werd de hulp van een "engeltjes maakster" ingeroepen.Maar ook daar kon de lieve dame helpen. Dit alles kostte echter zeer veel geld. De risico's waren zeer groot, zonder te spreken over de lichamelijke letsels.

Zij had een groot cliënteel. Er stonden dikwijls auto's te wachten en niet van de kleinste. Bij de bevrijding waren zijn vriendje en de "eerbiedwaardige" lieve dame plotseling verdwenen. Hij heeft hen nooit meer teruggezien.

Zijn moeder was niet alleenlijk blij dat de familie terug tezamen was maar vooral dat zijn vader niet meer op bezoek kon gaan bij de "lieve dame". Zijn vader gaf geen kik. Het kon hem precies niet schelen.

Veel later heeft hij de handel van deze "eerbiedwardige dame" begrepen. Vrouwen in wanhoop waarvan de man, de verloofde, de echtgenoot of de zoon soldaat was in '40 en geen teken van leven meer gaf na de 18 daagse veldtocht, kwamen bij haar vragen wat er van hem geworden was. Aangezien de meeste Vlaamse soldaten uit krijgsgevangenschap terugkeerden na enkele maanden, waren het nadien vooral Walinnen die aanbelden.

Het kostte natuurlijk een bom geld of voordelen in natura. Nu weet hij dat zulke "charlatans" geen scrupules hadden om de wanhopige mensen met valse voorspellingen hun laatste geld af te troggelen.

Spijtig genoeg zal deze "commerce" eeuwig blijven bestaan.

ANDERE VERHALEN.